De opleiding tot ballet-danser begint als je 10-jaar bent en duurt zo’n 7 tot 8 jaar. Daarna doe je auditie voor het hbo. Je moet dus al jong dagelijks gaan reizen. De reiskosten zijn de grootste kostenpost die horen bij de hbo-vooropleiding tot beroepsdanser of muzikant.
De opleiding tot ballerina begint bij voorkeur op 8 jarige leeftijd met een oriëntatie periode. ter afsluiting van de oriëntatie doet het kind auditie om toegelaten te worden tot de ballet opleiding. Dat kan in Nederland op twee locaties: Bij de Nationale Ballet Academie in Amsterdam (NBA) of bij het Koninklijk Conservatorium in Den Haag. Een opleiding tot ballerina begint echt als je 10 jaar ben en loopt parallel aan groep 7 van de lagere school.
Als je ouder bent kun je nog instromen maar in de regel vindt de instroom in de eerste twee jaren plaats. Daarna ben je dus eigenlijk al te oud om nog te beginnen. Er zijn ook andere dans opleidingen waar je met 12 jaar kunt beginnen maar daar ligt het accent meer op andere dans-vormen.
Wil je dus klassiek danser of danseres worden – de academische dans ofwel klassiek ballet leren – dan moet je dus jong beginnen en dat houdt in: jong gaan reizen met de trein en/of de bus (of je moet het geluk hebben dicht bij Amsterdam of Den Haag te wonen). Sommige kinderen wonen zelfs zo ver weg dat ze in een gastgezin moeten gaan wonen.
De opleiding is een officiële hbo-vooropleiding en loopt parallel aan het voortgezet onderwijs: de havo, vwo of het gymnasium. Feitelijk zijn de vooropleiding en de hbo-opleiding één geheel. Maar dan moet je wel elk jaar door de strenge beoordeling komen en aan de strenge toelatingseisen van het hbo-voldoen.
Succes is dus niet verzekerd, maar als je wordt toegelaten tot de vooropleiding ben je al op de goede weg.
petitie: OV voor Dans en Muziek (OV4DaMu.nl)
De reiskosten zijn een van de grootste extra kostenposten waarmee een ballerina in opleiding te maken krijgt. Deze liggen snel in de orde van €3.000,- per jaar of meer per kind – de kosten van een NS-vrij jaar-abonnement. Er is niets geregeld voor scholieren in Nederland die moeten reizen naar school, dus ook niet als je danseres wil worden en naar een speciale school moet.
Daarom zijn we met een aantal ouders een petitie gestart. De petitie is op 2 juni 2015 aangeboden aan de tweede kamer. Bij het aanbieden van de petitie hebben verschillende tweede kamerleden – leden van de Commissie OCW – toegezegd mee te willen werken aan een oplossing.
De belangrijkste argumenten voor een OV-kaart voor jong dans- en muziektalent in Nederland zijn:
- Er zijn maar een beperkt aantal opleidingslocaties dus je moet als jong gaan reizen voor de opleiding tot danser;
- De opleidingen zijn officiële hbo-vooropleidingen: zonder de vooropleiding kom je niet op het hbo;
- muzikanten in opleiding oefenen veel alleen, maar dansers moeten dagelijks dansen onder begeleiding en in een groep. Ze moeten dus dagelijks naar school voor de opleiding.
- Dansers moeten jong beginnen met de opleiding en studeren ook jong af. Daarop is de vooropleiding en de hbo-opleiding gericht. Rond het 19de jaar studeren de dansers al af en beginnen aan het werken in de beroepspraktijk.
Je hebt recht op een OV-studentenkaart als je studeert aan een hbo of wo opleiding en 19 jaar of ouder bent. Maar dan heb je als danser de opleiding dus al afgerond en heb je de OV-kaart niet meer nodig. Dansers hebben de OV-kaart nodig in de vooropleiding. We vragen aan de politiek dus niets extra’s maar alleen eerder het recht op een OV-studentenkaart, op een moment dat de danser in opleiding er nog wat aan heeft.
- We hebben top-dans talent kei-hard nodig: want wat is het Nationale Ballet, het Nederlands Danstheater of het concertgebouw orkest nou waard zonder voldoende eigen Nederlands top-talent in de gelederen.
Dans en muziek is sterk internationaal gericht: de internationale concurrentie is groot: er is dus genoeg talent beschikbaar. Om hier tegenwicht an te geven horen drempels te worden weggenomen die verhinderen dat kinderen aan de opleiding kunnen beginnen.De reiskosten zijn een van de grootste obstakels. Daarnaast is het weinig bekent dat je jong moet beginnen: veel talent komt te laat bij de opleiding voor klassiek ballet.Een OV regeling zal een extra stimulans zijn voor ouders en extra promotie voor de dansopleidingen om talent te laten toestromen.
- De plaatsingsmogelijkheden zijn beperkt: in Amsterdam en in Den Haag zijn jaarlijks 20 plekken beschikbaar. In totaal zijn ongeveer 200 kinderen in opleiding, waarvan er jaarlijks enkelen afstuderen. Veel kinderen vallen dus af gedurende de vooropleiding of kiezen voor en andere vorm van dans.
- De dansopleiding is een goed voorbeeld van meester-gezel onderwijs: ervaren dansers die zelf de opleiding hebben doorlopen en jaren aan de top hebben mee gedanst geven les aan de nieuwe generatie. Zo wordt de kennis en kunde op een praktische manier doorgegeven.Het is belangrijk dat er voldoende Nederlands talent blijft instromen, doorstromen en meedansen om het meester-gezel systeem in stand te houden. Dat systeem begint op jonge leeftijd.De reiskosten zijn een belangrijke kritische succesfactor: hoe lager de kosten hoe meer mogelijkheden om toe te stromen: zo wordt de kwaliteit in de opleiding gewaarborgd
- Top-dansopleidingen horen toegankelijk te zijn voor alle talent – ongeacht woonplaats en financieel thuissituatie. We hebben het talent kei-hard nodig willen we aan de top blijven meedoen.De meeste argumenten gelden ook voor andere top-talent ontwikkelingsprogramma’s zoals voor top-sporter. Het verschil met een danser of muzikant in opleiding is dat ze worden opgeleid voor en beroep en daarvoor een hbo-opleiding willen volgen.
Kijk voor meer informatie en het ondertekenen van de petitie op: www.OV4DaMu.nl